Zaman ve Uzay

Bir apartman çocuğu olarak gökle haşır neşir büyümek mümkün değil. Gündüz bile göğü göremiyorken gece yıldızları gözlemek bir hayal…

Editörlük maceram sırasında da çok zevk alarak çalıştığım bir kitap* sayesinde gök bilimi ile ilgili epey amaçlı okuma yapabilmiştim. Kütüphanede pek alıcısı olmadığını fark ettiğim bu kitap bu sebeple ilgimi çekti.

Esas itibariyle İngiltere’nin meşhur yayınevlerinden Dorling Kindersley çatısı altında yayınlanmış ve TÜBİTAK tarafından Türkçeye kazandırılmış bu kitabı büyük keyifle okudum. Okurken epey hayıflandım doğrusu, ben lisedeyken bu kitaplar niye yoktu diye. Fizik ve kimyaya sıkıcı stresli sınav sebepleriymiş gibi değil de başka gözle bakabilseydim keşke…

Maalesef çoğunlukla çocuklara işin özünü veremiyoruz, bize de verilmediği için. Meraklarını uyandıramadan, yaşadıkları çevreye dair doğru düzgün bir algılamaları olamadan geçip gidiyorlar sınıflardan, okullardan.

Oysa zamanın, maddenin, varlığın neliği üzerine düşünmek, zaman ve mekanın birbiriyle ilişkisini bilmek, mikro ve makro kozmoslardan biraz olsun haberdar olmak… Ne ufuklar açıyor insana.

Ve gençlerin bu ufuklara ne çok ihtiyacı var! Ben gök bilimci değilim, bir kara deliği gözlemlemedim ama bir sınıf dolusu gencin enerjisinin kendi içine çökmesi sonucu oluşan bir kara deliğe ders anlattım. Gözlerindeki boşluğu, umutsuz ufuksuzluğu aylarca gördüm. O sınıfın eşiğinden girerken kuvvetli bir vakuma kapılmışçasına bütün varlığımın emildiğini, yok olduğunu hissettim. Ne yaptıysam bir kıvılcım uyandıramadığım, ölü toprağı serpilmiş o sınıfa hep üzüldüm. Gençlerdi, ergenlerdi ama konuşmuyor, gülmüyorlardı. Hiçbir şey ilgilerini çekmiyor, hiçbir şeyden zevk almıyorlardı. Başta benim sorunum zannettiğim bu durumu diğer öğretmenler de doğrulamıştı. Bu yoğun kütleler bir araya gelip devasa bir kara delik oluşturmuşlardı!

Bilgisayarın işini çocuklarımızdan bekliyoruz. Onlar ise önce pasif direniş, sonra da aktif kabulleniş gösteriyorlar. Ve yine bir arpa boyu yol alamayan biz oluyoruz!

Bu kitap lise çağı gençler için uygun bir şekilde zaman, uzay ve uzay-zamanla ilgili bilgiler veriyor. Zincirleme düzenlenmiş başlıklar altında kısa paragraflar ve ilginç görsellerle ilerliyor. Atom altından evrenler üstüne muazzam zikzaklar yaparken, çeşitli bilim insanlarının muhteşem teorilerine dair düşünürken insanın zihninden binbir türlü şey geçiyor. 

Israrla söylüyorum: Bu ve bunun gibi popüler bilim kitaplarını yaş grubuna uygun olarak seçip çocuğunuza, yeğeninize, komşunuza hediye edin. Kitaplığında dursun. Ara sıra karıştırsın. Düşünsün. Aklında bir şey kalsın. Bir gün bir yerde aniden bir pencere açılır belki…

* Çalıştığım kitap şuydu:

Yine İngiltere’nin neşeli yayınlarıyla meşhur yayınevi Usborne tarafından hazırlanan harika bir serinin üyesi bu kitap ise orta okul çocukları için uygun. Harika fotoğraflar, ilginç bilgilerle gök bilimi çalışmalarının başlangıcından günümüze bir geziye çıkarıyor okurunu. Timaş çatısı altında ise Nereden Nereye başlığı ile bununla beraber üç kitabı daha Türkçe yayınlamıştık. Onları da yazarım bir gün belki…

Teşekkürler!